Over Turkse literatuur is veel te vertellen. Dat werd me duidelijk toen ik Turkologie studeerde, en meer nog toen ik in 1999 begon als literair vertaler uit het Turks. Ik ben daarom niet alleen vertaler van Turkse teksten, ik schrijf ook over Turkse literatuur, geef lezingen, en verzorg literaire wandelingen in Istanbul. Als bestuurslid van de Stichting Umut Literatuur ben ik betrokken geweest bij de organisatie van verschillende literaire activiteiten; als redacteur heb ik bijgedragen aan de publicatie van Umut Magazine.

Hieronder volgt een overzicht van mijn boekvertalingen. Daarnaast heb ik voor tijdschriften (o.a. De Gids, Hollands Diep en Deus ex Machina), literaire evenementen (o.a. Winternachten), theatergroepen (Theater EA, de Rotterdamse schouwburg, Adelheid Roosen/Female Economy) en culturele instellingen (o.a. De Balie) korte verhalen, artikelen en theaterstukken vertaald. Voor mijn literaire vertaalwerk kreeg ik samen met mijn collega Margreet Dorleijn in 2008 de Vertaalprijs van het Fonds voor de Letteren, en in 2022 de Martinus Nijhoff Vertaalprijs. Als mentor en moderator ben ik betrokken bij workshops voor literair vertalen uit en in het Turks, onder andere voor het Nederlands Letterenfonds, het Expertisecentrum Nederland en de Vertalersvakschool. Ook tolk ik regelmatig bij culturele evenementen.

Hoewel vertalingen een groot segment van de boekenmarkt vormen, is de positie van vertalers in de literaire wereld zwak. Dat is in Nederland zo, dat is in Turkije niet anders. Om bij te dragen aan een betere rechtspositie van literair vertalers ben ik lid van de sectie Vertalers van de Auteursbond in Nederland, en van Çevbir, de beroepsorganisatie voor vertalers in Turkije. Ik vertegenwoordig Nederlandse vertalers in de Europese Raad van Verenigingen van Literair vertalers (CEATL).

 

 

In voorbereiding (vertalingen en artikelen)

Çiler İlhan, Nişan Evi. [Roman].
Te verschijnen bij uitgeverij De Geus, 2024. Titel wordt nog bekend gemaakt.

Oğuz Atay, Wachten op de angst. Korte verhalen. [werktitel]
Te verschijnen bij Uitgeverij Van Oorschot, voorjaar 2024.

Gemiyle çıkılmış bir zaman yolculuğu.Refik Halid Karay, Bir denizden bir denize. [‘Memleket Yazıları‘ dizisinin Ekim ayında çıkacak cildi] için önsöz. (İstanbul: İnkilâp Yayınları, Ekim 2015).

 

 

Selectie van gepubliceerde literaire vertalingen uit het Turks

Sait Faik Abasıyanık, Verhalen uit Istanbul.
[Een bloemlezing uit de korte verhalen van de auteur]. Met een nawoord van Murat Isik. Amsterdam: Podium. 2014.

Adalet Ağaoğlu, Gaan liggen om te sterven. [Roman]
Amsterdam: Uitgeverij Jurgen Maas, november 2019. Oorspronkelijke titel: Ölmeye yatmak. Istanbul, 1973.

Ahmet Altan, De secretaris. [Roman]
Amsterdam: Bert Bakker. 2001. Oorspronkelijke titel: Kılıç yarası gibi. Istanbul: Can, 1998.

Oğuz Atay, Het leven in stukken. [Roman].
Incl. nawoord van de vertalers. Amsterdam: Athenaeum-Polak & Van Gennep. 2011. Oorspronkelijke titel: Tutunamayanlar. Istanbul: İletişim, 2008 (41ste druk; 1ste druk: 1971/1972).*

Yusuf Atılgan, De lanterfanterRoman. 
Incl. nawoord van de vertaler. Amsterdam: Uitgeverij Jurgen Maas, mei 2016. Oorspronkelijke titel: Aylak Adam. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2015 (eerste druk: 1959).

Yusuf Atılgan, Hotel Moederland. Roman.
Incl. nawoord van de vertaler. Amsterdam: Uitgeverij Jurgen Maas, oktober 2017. Oorspronkelijke titel: Anayurt Oteli. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2016 (eerste druk: 1973).

Barış Bıçakçı, Radeloos als we waren. Roman.
Amsterdam: Uitgeverij Leesmagazijn, 2015. Oorspronkelijke titel: Bizim büyük çaresizliğimiz. Istanbul: İletişim, 2004.

Fethiye Çetin, Het geheim van mijn grootmoeder. Een vertelling.
Amsterdam: Van Gennep, 2010. Oorspronkelijke titel: Anneannem. Istanbul: Metis, 2008 (4de druk; 1ste druk: 2004).

Selahattin Demirtaş, Morgenlicht. Verhalen.
Amsterdam: Signatuur, 2018. Oorspronkelijke titel: Seher. İstanbul: Dipnot Yayınları, 2017.

Yavuz Ekinci, ‘Noem mijn Ismaël’. [Kort verhaal]
Oorspronkelijke titel: ‘Bana İsmail Deyin’. Verschenen in literair tijdschrift De Gids (juni 2023).

Sema Kaygusuz, Wilde wijnruit. [Kort verhaal]
Oorspronkelijke titel: Aşkâr. Verschenen in literair tijdschrift De Gids (november 2013).

Moderne Turkse verhalen.
Amsterdam: Atlas, 2005. Verzameld, vertaald en van nawoord voorzien door Hanneke van der Heijden en Margreet Dorleijn.

Efe Murad, Het plezier van lege plekken. Oorspronkelijke titel: The Pleasures of Empty Lots. Artikel over islamistische en avant-garde-dichters in Istanbul. Verschenen in: De Gidsdecember 2017.

Fahrettin Örenli, [diverse gedichten.] Verschenen in: Anartist, een boek met grafisch werk en gedichten van de kunstenaar Fahrettin Örenli. In eigen beheer uitgegeven door de kunstenaar, januari 2014.

Orhan Pamuk, Ik heet Karmozijn. Roman.
Amsterdam: De Arbeiderspers. 2001. Oorspronkelijke titel: Benim adım Kırmızı. Istanbul: İletişim, 1998.*

Orhan Pamuk, Sneeuw. Roman.
Amsterdam: De Arbeiderspers. 2003. Oorspronkelijke titel: Kar. Istanbul: İletişim, 2002. *

Orhan Pamuk, Istanbul. Herinneringen en de stad.
Amsterdam: De Arbeiderspers, 2005. Oorspronkelijke titel: İstanbul. Hatıralar ve şehir. Istanbul: Yapı Kredi, 2003.

Orhan Pamuk, Het valies van mijn vader.
Amsterdam: De Arbeiderspers, 2007. Oorspronkelijke titel: Babamın bavulu. Istanbul: İletişim, 2007.

Orhan Pamuk, De andere kleuren. Beschouwingen en een verhaal.
Amsterdam: De Arbeiderspers, 2008. Oorspronkelijke titel: Öteki renkler. Istanbul: İletişim.

Orhan Pamuk, De naïeve en de sentimentele romanschrijver. Charles Eliot Nortonlectures 2009.
Amsterdam: De Arbeiderspers, 2011. Oorspronkelijke titel: The naive and the sentimental novelist. Cambridge etc.: Harvard University Press, 2010. Vertaling van het Engelse origineel.*

Orhan Pamuk, Dat vreemde in mijn hoofd. Roman.
Amsterdam: De Bezige Bij, april 2016. Oorspronkelijke titel: Kafamda bir tuhaflık. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2014.*

Orhan Pamuk, De vrouw met het rode haar. Roman.
Amsterdam: De Bezige Bij, september 2017. Oorspronkelijke titel: Kırmızı Saçlı Kadın. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2016.

Orhan Pamuk, De nachten van de pest. Roman.
Amsterdam: De Bezige Bij, september 2022. Oorspronkelijke titel: Veba Geceleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2021.
(Vertaling met bijdragen van Margreet Dorleijn.)

Elif Shafak, Het luizenpaleis. [Roman.]
Breda: De Geus, 2006. Oorspronkelijke titel: Bit palas. Istanbul: Metis, 2002.*

Burhan Sönmez, Labyrint. [Roman]
Amsterdam: Orlando, 2021. Oorspronkelijke titel: Labirent. İstanbul: İletişim, 2018.

Ahmet Hamdi Tanpınar, Het klokkengelijkzetinstituut . [Roman.]
Incl. nawoord van de vertaler. Amsterdam: Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2009. Oorspronkelijke titel: Saatleri Ayarlama Enstitüsü. Istanbul: Dergâh, 2008 (13de druk; 1ste druk: 1961).

Ahmet Hamdi Tanpınar, Sereen. [Roman.]
Incl. nawoord door de vertaler. Amsterdam: Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2013. Oorspronkelijke titel: Huzur. Istanbul: Dergâh, 2010. (1ste druk: 1949).

Halid Ziya Uşaklıgil, Verboden Liefde . [Roman].
Incl. nawoord van de vertalers. Amsterdam: Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2008. Oorspronkelijke titel: Aşk-ı Memnu. Istanbul: Hilmi, 1962 (5de druk; 1ste druk: 1901).*

Wie wij zijn. Een literaire kennismaking met Turkije. Utrecht: Het literatuurhuis. Serie ‘International Literature Festival Utrecht’, 2018. Samenstelling en voorwoord.

Titels aangeduid met * zijn gemaakt in samenwerking met Margreet Dorleijn.

 

Selectie van vertaalde teksten over kunst en cultuur (uit het Turks)

Artikelen voor de Turkije-dossiers in het tijdschrift 360 (nr. 35 [8-22 juni 2013] en nr. 55 [10-24 april 2014]).

Catalogusteksten voor de tweede editie van het Rode Tulp-filmfestival in Rotterdam (25-31 mei 2014).

 

Selectie van gepubliceerde vertalingen in het Turks

Lex ter Braak, Hayat denilen hayalet.
Oorspronkelijke titel: Het spook dat leven heetVoorwoord bij Anartist, een boek met grafisch werk en gedichten van de kunstenaar Fahrettin Örenli. Verschenen in eigen beheer van de kunstenaar, januari 2014.

Antje von Graevenitz, Sonsuzluk ve indirgeme. Frederick Kiesler’in “Sonsuz Ev”i. Vertaling uit het Nederlands in het Turks. Oorspronkelijke titel: Oneindigheid en reductie. Frederick Kieslers Endless House. Verschenen in: Nur Altınyıldız Artun (derl.), Sürrealizm ve mimarlık. Istanbul: İletişim Yayınları, 2014. Voorpublicatie in e-skop (mei 2014).

Adelheid Roosen, Örtülü monologlar. [Theaterstuk.]
Oorspronkelijke titel: De gesluierde monologen. Amsterdam: Female Economy, 2003. Voor data voorstellingen, klik hier.

Tekstsmederij, Drie theaterteksten over Istanbul onder de titel İstanbul Yansımaları / Reflections of Istanbul:

  • Bir şehirden parçalar (oorspronkelijke titel: Fragmenten van een stad) door Timen Jan Veenstra;
  • Yurtsuz Kadınlar (oorspronkelijke titel: Vrouwenvlucht) door Sara van Gennip;
  • Kapı (oorspronkelijke titel: De poort) door Simon Weeda.

Eerste lezing in Galata Perform, Istanbul, 1 oktober 2016.

Turkse voice-over voor de documentaire De nieuwe wildernisRegie: Mark Verkerk & Ruben Smit. Nederland, 2013.

Unknown Forces / Bilinmeyen Güçler. Vertaling van Engelse teksten voor de kunstcatalogus bij de gelijknamige expositie in MSGSÜ Tophane-i Amire, Istanbul. 31 augustus – 21 september 2013. Voor meer informatie, klik hier.

Website van Hanneke van der Heijden, literair vertaler – over de literaire wereld in Turkije, over vertalen, en met fragmenten gepubliceerde en ongepubliceerde vertalingen uit het Turks.

WOORDENWOLK