Vanaf eind jaren zestig kwamen de eerste vrouwen uit Turkije naar Nederland om hier een nieuw leven op te bouwen. Hoe zagen hun levens in Nederland er werkelijk uit? En wat voor levens lieten ze achter in Turkije?
De tentoonstelling ‘Je moest eens weten’ van fotograaf en kunstenaar Çiğdem Yüksel vertelt de verhalen van deze vrouwen, die zoveel hebben bijgedragen aan de opbouw van Nederland, maar van wie de levensverhalen zo onderbelicht zijn gebleven.
Voor ‘Counterpoint / Contrepoint’, een tweetalig tijdschrift over literair vertalen, interviewde ik mijn collega Djûke Poppinga, de Nederlandse vertaalster van een groot aantal Arabische romans, zoals ‘De Midaksteeg’ van Nagieb Mahfoez, ‘Allah 99’ van Hassan Blasim en ‘De automobielclub van Caïro’ van Alaa al Aswani.
Journalist Roger Abrahams houdt van taal (en van geschiedenis). Op zijn website schrijft hij regelmatig over allerlei ‘niet-Nederlandse’ talen. Aramees bijvoorbeeld. Sinds dit jaar heeft hij ook een speciale rubriek ‘De vertalers’, een serie interviews waarin een vertaler iets vertelt over zijn of haar recente romanvertaling. Uitgangspunt voor het gesprek is een fragment uit de roman, in het Nederlands en in de brontaal, hoe onbekend die taal voor Nederlandstaligen ook mag zijn.
‘Osmaanse poëzie heeft een abstracte schoonheid die op je gevoel werkt.’ Zo karakteriseert turkoloog Jan Schmidt de poëzie die hij met zijn collega’s Sytske Sötemann en Sander de Groot in het Nederlands vertaalde: ‘Reisgenoten en wijnschenkers’. De vroegste gedichten in de bundel dateren uit de veertiende eeuw, het begin van het Osmaanse rijk, de laatste zijn geschreven in het begin van de twintigste eeuw, aan de vooravond van het ontstaan van de republiek Turkije.
Zwijgzaamheid en stilte zijn de woorden die de dichteres Zeynep Köylü (1978) gebruikt als ze haar jeugd beschrijft, de jaren die ze doorbracht in een kleine stad in de steppe van Turkije. Hoe levendig ze zelf ook is en hoe lawaaierig haar huidige woonplaats Istanbul, die stilte lijkt haar nooit helemaal te verlaten. Misschien verklaart die tegenstelling tussen stilte en levendigheid wel haar fascinatie voor taal.
Interview door Hanneke van der Heijden In 1994, enkele jaren voordat ik als literair vertaler begon, leerde ik Wim van den Munkhof kennen. In een ijzige winter, in Ankara. We gaven er beiden les aan de vakgroep Nederlandse taal- en letterkunde. En we waren...
In maart 2005 gaf het literaire tijdschrift Deus ex Machina een themanummer uit over literatuur uit Turkije. Ter gelegenheid daarvan werd de dichteres Bejan Matur geïnterviewd door de dichteres Hilde Keteleer.
In de zomer van 2006 interviewde ik schrijver Yaşar Kemal. Zijn roman Hüyükteki nar ağacı ('Granaatappelboom') was op dat moment net in het Nederlands uitgebracht. Op 28 februari overleed de schrijver in Istanbul. Hieronder het interview, dat verscheen in Armada....